چسب‌های چندمنظوره نوین ساختمانی

به منظور اتصال قطعات بنایی مختلف (مانند انواع بلوک و آجر) به یکدیگر یا اتصال قطعات و توری‌های تقویت به سطوح مدنظر (مانند سیستم‌های بهسازی لرزه‌ای دیوار معروف به وال‌مش)، از انواع چسب‌های ساختمانی استفاده می‌شود.

این چسب‌ها به علت کارپذیری مناسب، چسبندگی و دوام زیاد، جمع‌شدگی کنترل‌شده، و همچنین دور ریز بسیار کم، نسبت به ملات‌ها و چسب‌های سنتی بسیار به صرفه‌تر هستند. در ضمن ملات‌ها و چسب‌های سنتی در برخی کاربردهای جدید، به علت ضعف در اتصال، جمع‌شدگی، عدم کنترل کافی و غیره، قابل استفاده نیستند.

2) اهمیت استفاده از چسب‌های نوین ساختمانی

امروزه به علت استفاده از مصالح ساختمانی جدید مانند بلوک‌های هوادار اتوکلاوی (AAC) یا انواع پنل‌های دیواری سیمانی و گچی، یا بکارگیری سیستم‌های نوین ساخت یا تقویت مانند سیستم‌های بهسازی لرزه‌ای دیوار (معروف به وال‌مش) یا نماهای پیش‌ساخته، استفاده از چسب‌ها و ملات‌های سنتی که دارای جمع‌شدگی، ضعف اتصال، دورریز زیاد و غیره هستند، از نظر فنی و اجرایی عملا غیرممکن می‌باشد.

چسب‌های نوین ساختمانی به علت چسبندگی زیاد و کنترل جمع‌شدگی، یکپارچگی بیشتری ایجاد می‌کنند و به علت امکان اجرا با ضخامت‌های کم، بار مرده را نیز به شدت کاهش می‌دهند. در ضمن به علت کارپذیری مناسب، زمان کارکرد طولانی و دورریز بسیار کم، سرعت اجرا به شدت افزایش یافته و هزینه‌های اجرا کاهش می‌یابد. در ضمن به علت آماده بودن و عرضه بصورت بسته‌بندی کارخانه‌ای، کنترل کیفیت کارگاهی راحت‌تر می‌شود و مهندسان ناظر و مسئولان تضمین و کنترل کیفیت با اطمینان بیشتری می‌توانند روند کار را نظارت و تایید نمایند.

3) انواع چسب‌های ساختمانی

چسب‌های نوین ساختمانی چندمنظوره، با توجه به نوع و محل مصرف، پایه شیمیایی و همچنین برخی کاربردهای ویژه، دسته‌بندی می‌شوند.

پایه شیمیایی این چسب‌ها بسیار متنوع می‌باشد. پرکاربردترین این چسب‌ها دارای پایه سیمانی، گچی، اپوکسی، رزین‌های امولسیونی، پلی‌اورتانی و غیره هستند.

برخی از این چسب‌ها قابلیت استفاده در محیط مرطوب یا در تماس با آب را دارند و برخی با موادی مانند الیاف بطور ویژه تقویت شده‌اند.

4) کاربرد انواع چسب‌های ساختمانی

چسب‌های ساختمانی معمولا زیرمجموعه یک راهکار یا سیستم ساختمانی هستند و باید کاربرد آنها در این سیستم بررسی نمود.

معمولا این سیستم‌های ساختمانی در برابر نیروهای استاتیک و دینامیک (باد، زلزله و غیره)، عوامل محیطی (یخبندان، تغییرات دمایی، تغییرات ابعادی، انبساط و انقباض، رطوبت و غیره) طراحی می‌شوند و روش اجرا نیز تعیین کننده جزئیات آن می‌باشد. بنابراین چسب مورد استفاده باید بتواند موارد مدنظر از لحاظ طراحی و اجرا را برآورده نماید.

یکی از پرکاربردترین محل مصرف این چسب‌ها، استفاده برای چسباندن بلوک‌ها و قطعات بنایی (مانند بلوک‌های AAC، بلوک‌های سیمانی و آجر) می‌باشد. معمولا چسب مورد استفاده پایه سیمانی یا پایه رزین امولسیونی می‌باشد. چسب پایه سیمانی بصورت پودری می‌باشد که هنگام مصرف با نسبت مشخص با آب محلوط می‌شود. چسب رزین امولسیونی یک خمیر آماده به مصرف می‌باشد که اجرا را بسیار راحت‌تر می‌کند. در ضمن به علت خاصیت نگهداشت آب ملات، قطعات با جذب زیاد بدون زنجاب کردن قابل نصب می‌باشند. این چسب‌ها به شکل نازک و با حداقل ضخامت اجرا می‌شوند و مزایای متنوعی مانند وزن مرده کمتر، عایق حرارتی مناسب‌تر، مصرف مصالح کمتر و درنتیجه هزینه کمتر دارد.

کاربرد دیگر چسب‌های نوین ساختمانی که با ملات‌های سنتی قابل اجرا نیست، استفاده از این چسب‌ها در سیستم‌های بهسازی لرزه‌ای دیوارهای بنایی (معروف به وال‌مش) می‌باشد. اندود یا چسب مورد استفاده در این سیستم باید دارای مقاومت مناسب، دوام زیاد و همچنین چسبندگی و یکپارچگی مناسبی باشد تا بتواند توری تقویتی مورد استفاده را بر روی سطح نصب نماید و حین اعمال بار دینامیک، بطور یکپارچه عمل کند. اندود یا چسب این سیستم معمولا دارای پایه سیمانی، گچی یا رزین امولسیونی می‌باشد. در صورت استفاده از چسب پایه سیمانی، باید از مش یا توری‌های الیاف شیشه (فایبرگلس) تقویت مقاوم در برابر قلیایی (AR) استفاده کرد. در این سیستم، برای نصب نبشی‌های فولادی مورد استفاده، از چسب اپوکسی دو جزئی استفاده می‌شود تا در سریع‌ترین زمان ممکن، قابل استفاده و بهره‌برداری باشد.

برای سایر کاربردها مانند نصب و اتصال انواع قطعات و پانل‌های بتنی، سیمانی، گچی و غیره که به منظور استفاده در سیستم‌های نصب نما و دیوارهای پیش‌ساخته و غیره استفاده می‌شوند نیز از انواع چسب‌های نوین ساختمانی با انواع پایه‌های سیمانی، گچی، رزین امولسیونی و پلیمری (مانند اپوکسی، پلی‌اورتانی، و پودری) استفاده می‌شود. برخی انواع این چسب‌ها حاوی الیاف نیز هستند. انواع رزین امولسیونی به علت آماده به مصرف بودن، سرعت و دقت اجرا را به شدت افزایش می‌دهند.

5) سوالات متداول (FAQ)

برای اجرای یک دیوار با بلوک‌های سبک اتوکلاوی (AAC) چه محصولاتی پیشنهاد می‌شود؟

اجرای سیستم دیوار با بلوک‌های مختلف نظیر بلوک سبک اتوکلاوی امکان‌پذیر می‌باشد. برای اجرای بدنه دیوار توصیه می‌شود از چسب بلوک پایه سیمانی یا پایه رزین امولسیونی به عنوان ملات بنایی استفاده شود. بین لایه‌های بلوک یا بر روی بدنه دیوار از توری الیاف شیشه (با توجه به طراحی لرزه‌ای دیوار) استفاده می‌شود. برای چسباندن توری و اتصال به دیوار (در سیستم معروف به وال‌مش)، از چسب و اندود تقویت سیستم دیوار با پایه سیمانی یا گچی یا پلیمری تک جزئی استفاده می‌شود. برای اتصال ایمن دیوار به سازه، از نبشی و چسب اپوکسی ویژه آن استفاده می‌شود.

تفاوت چسب خمیری تک جزئی و چسب پودری چیست؟

کاهش عملیات کارگاهی ناشی از استفاده از چسب خمیری آماده تک جزئی، مهم‌ترین مزیت اجرایی آن می‌باشد. در ضمن معمولا چسبندگی چسب‌های خمیری بیش از چسب‌های پایه سیمانی می‌باشد. در محیط‌هایی که امکان تبخیر کم است، چسب‌های خمیری امولسیونی به کندی پلیمره می‌شوند. برخی انواع چسب‌های خمیری، حین بهره‌برداری، در برابر رطوبت مقاومت مناسبی ندارند.

برای نصب یک پنل سیمانی تزئینی (دکوراتیو)، چه چسبی مناسب است؟

با توجه به سطح زیرین و شرایط آن، و همچنین ابعاد پنل سیمانی تزئینی، انواع چسب قابل استفاده است.

معمولا اگر ابعاد قطعه از حدود 30 سانتی‌متر بزرگتر شود، استفاده از چسب‌های خمیری امولسیونی پیشنهاد نمی‌شود.

برای ابعاد بسیار بزرگ و سنگین، استفاده از چسب‌های پلیمری واکنشی (مانند اپوکسی و پلی‌اورتان) اولویت دارد.

برای قطعات حساس معمولا از چسب‌های سیمانی یا پلیمری واکنشی (مانند اپوکسی و پلی‌اورتان) استفاده می‌شود.

اگر این قطعه در محیط خارج ساختمان نصب می‌شود استفاده از چسب‌های مقاوم در برابر رطوبت و همچنین ترجیحا منعطف‌تر توصیه می‌گردد.

برای نصب توری در سیستم تقویت لرزه‌ای دیوار (معروف به وال‌مش) بر روی دیوار از چه چسب یا اندودی استفاده می‌شود؟

در محیط‌های خارجی ساختمان، باید از چسب‌های پایه سیمانی یا پلیمری مقاوم در برابر رطوبت استفاده نمود. در صورت استفاده از چسب سیمانی، توری الیاف شیشه (فایبرگلس) مصرفی باید از نوع مقاوم در برابر قلیایی (AR) باشد.

در محیط داخلی ساختمان، می‌توان از چسب یا اندود گچی، سیمانی یا پلیمری استفاده نمود. در صورت استفاده از اندود گچی یا پلیمری، نیازی به استفاده از توری مقاوم در برابر قلیایی نیست و می‌توان از توری فایبرگلاس معمولی استفاده کرد.

میزان مصرف چسب‌های ساختمانی به چه میزان است؟

معمولا چسب‌های پایه سیمانی و رزین امولسیونی به ضخامت حداقل 2 تا 3 میلی‌متر اجرا می‌شوند که حدودا در هر مترمربع حداقل میزان مصرف آنها 3 تا 5 کیلوگرم می‌باشد. این چسب‌ها معمولا حداقل باید دو سوم سطح را بپوشانند. برای چسب‌های پلیمری (مانند اپوکسی یا پلی‌اورتان) که معمولا برای نصب قطعات بزرگ یا سنگین استفاده می‌شوند، چسب را هم می‌توان بصورت لایه‌ای به ضخامت حداقل 1 میلی‌متر اجرا نمود که میزان مصرف آن حدود 2 کیلوگرم در مترمربع می‌باشد. روش دیگر، اعمال چسب در نقاط گوشه و وسط قطعات بزرگ می‌باشد که در هر نقطه، چسب با قطر حدود 10 تا 15 سانتی‌متر و با ضخامت حداقل 1 سانتی‌متر اعمال می‌شود. میزان مصرف چسب در این شرایط برای هر قطعه، حداقل حدود 5/1 تا 2 کیلوگرم برآورد می‌شود.